Ở nước ta,
theo quy định tại Điều 8 Luật phổ biến, giáo dục pháp luật số 14/2012/QH13 ngày
20/6/2012 thì: Ngày 09 tháng 11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp
luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội. Việc
Quốc hội lựa chọn ngày 9/11 là ngày pháp luật vì vào ngày này cách đây 75 năm,
Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã thông qua bản Hiến pháp đầu tiên của
nước ta - Hiến pháp năm 1946. Đây là một sự kiện chính trị-pháp lý có ý nghĩa
đặc biệt quan trọng mở đầu con đường phát triển mới của lịch sử lập hiến của
đất nước. Ngày 09/11/1946, bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ
cộng hòa được ban hành. Sau Hiến pháp năm 1946, nước ta đã có thêm 4 Hiến
pháp (1959, 1980, 1992, 2013), những giá trị dân chủ, quyền con người, quyền
công dân, tư tưởng và mô hình tổ chức nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân và vì
Nhân dân được ghi nhận trong Hiến pháp năm 1946 luôn là sợi chỉ đỏ xuyên
suốt tất cả các Hiến pháp và toàn bộ hệ thống pháp luật của nước ta.
Ngày Pháp luật là để nhân dân thể hiện tinh thần tôn vinh các giá trị, vai trò
đặc biệt quan trọng của Hiến pháp, pháp luật trong cuộc sống của mỗi con người
và trong sự phát triển của quốc gia, sự hưng thịnh của dân tộc, đồng thời qua
đó làm cho tinh thần thượng tôn pháp luật thực sự thấm sâu vào ý thức, hành vi,
hoạt động của mọi người dân, của cơ quan, tổ chức và của toàn xã hội.
Thứ nhất, thượng tôn Hiến pháp và pháp luật:
Ngày Pháp luật được tổ chức hằng năm nhằm tôn vinh Hiến pháp và pháp luật, đề
cao giá trị của Hiến pháp và pháp luật trong nhà nước pháp quyền, giáo dục ý
thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội. Với ý nghĩa đó, mọi tổ
chức, cá nhân tập trung nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật, góp phần đưa các quy
định của pháp luật đi vào cuộc sống, từ đó lan tỏa sâu rộng để tất cả các ngày
trong năm đều là Ngày Pháp luật.
Thứ hai, xây dựng niềm tin, tình cảm, thái độ
ứng xử phù hợp với quy định của Hiến pháp và pháp luật: Pháp luật của nước ta
đảm bảo nguyên tắc công bằng, minh bạch, ghi nhận, bảo vệ, bảo đảm quyền - lợi
ích cho mỗi cá nhân và sự hài hòa các loại lợi ích trong xã hội. Ngày Pháp luật
được tổ chức nhằm tôn vinh hiến pháp, pháp luật; xây dựng niềm tin, tình cảm,
thái độ, hành vi ứng xử phù hợp với quy định của hệ thống pháp luật, ý thức bảo
vệ pháp luật của toàn dân.
Thứ ba, đề cao giá trị con người, xây dựng
nhân cách tạo nên sự bền vững của ý thức pháp luật, của kỷ cương, phép nước:
Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm đề cao giá trị con người, xây dựng nhân cách;
đề cao ý thức làm chủ, tôn trọng kỷ luật, tự do trong khuôn khổ pháp luật; coi
trọng các giá trị đạo đức tốt đẹp; ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ công dân, lòng
yêu nước, xây dựng lối sống, nếp sống văn hoá; bồi dưỡng ý thức và năng lực
phát huy giá trị văn hoá dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại là những điều
kiện quan trọng góp phần hình thành con người về mặt tâm hồn, nhân cách, để mỗi
con người tự ý thức về mình, về cộng đồng, về dân tộc, về đất nước. Đây chính
là yếu tố tạo nên sự bền vững của ý thức pháp luật, của kỷ cương, phép nước.
Thứ tư, nâng cao hiệu quả xây dựng, phổ
biến, giáo dục pháp luật và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà
nước pháp quyền của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.
Thứ năm, hướng tới xây dựng nền văn hóa pháp
lý: Văn hóa pháp luật rất hiện hữu, được thể hiện hàng ngày ở tất cả các lĩnh
vực hoạt động của nhà nước, cá nhân và xã hội, trong nội dung, thực hành, áp
dụng Hiến pháp, pháp luật, trong tất cả những vấn đề liên quan đến con người,
quyền, tự do, trách nhiệm của con người. Để hình thành nền văn hóa pháp luật,
cần phải xây dựng lối sống tôn trọng pháp luật. Lối sống theo pháp luật thể
hiện một trạng thái thường xuyên, thường ngày, được tạo lập từ các ứng xử theo pháp
luật ở mọi lúc, mọi nơi, mọi hoàn cảnh; không đơn thuần chỉ là một hành động
nhất thời mà trở thành thói quen. Do vậy, Ngày Pháp luật có ý nghĩa giáo dục
sâu sắc trong việc đề cao giá trị của pháp luật trong Nhà nước pháp quyền,
hướng mọi tổ chức, cá nhân tính tích cực tham gia với hành vi, thái độ xử sự
pháp luật đúng đắn, đề cao quyền cũng như trách nhiệm, nghĩa vụ của cá nhân
công dân trong học tập, tìm hiểu pháp luật và tự giác chấp hành pháp luật. Qua
đó, góp phần nâng cao ý thức và niềm tin pháp luật, từng bước xây dựng và củng
cố các giá trị văn hóa pháp lý trong cuộc sống xã hội. Đồng thời, đây còn là mô
hình để vận động, khuyến khích, kêu gọi toàn thể Nhân dân chung sức, đồng lòng
vì sự nghiệp xây dựng và hoàn thiện Nhà nước, phát huy triệt để tinh thần đại
đoàn kết toàn dân tộc cùng tích cực hành động vì một Việt Nam dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Internet